Κινέζικη και Ελληνική Τέχνη

 Jalal ad-Dīn Muhammad Rumi (1207-1273)

Ο Προφήτης είπε, "Υπάρχουν κάποιοι που με βλέπουν
υπό το ίδιο φως με το οποίο τους βλέπω εγώ.
Οι φύσεις μας είναι μία.
                                             Χωρίς αναφορά σε σκέλη
γενεαλογίας, χωρίς αναφορά σε κείμενα ή παραδόσεις,
πίνουμε το νερό της ζωής μαζί."
                                                            Να μια ιστορία
σχετικά με αυτό το κρυμμένο μυστικό:
                                                                         Οι Κινέζοι και οι Έλληνες
διαφωνούσαν στο ποιοι είναι οι καλύτεροι καλλιτέχνες.
Ο βασιλιάς είπε,
                              "Θα διευθετήσουμε αυτό το θέμα με μια δημόσια συζήτηση."
Οι Κινέζοι αρχίσανε να μιλάνε,
αλλά οι Έλληνες δε λέγανε τίποτα.
Έφυγαν.
                 Οι Κινέζοι πρότειναν τότε
να δοθεί στον καθένα ένα δωμάτιο για να δουλέψουν
με την τέχνη τους ο καθένας, δύο δωμάτια που θα βλέπει το ένα το άλλο
και χωρισμένα με μια κουρτίνα.
                                                            Οι Κινέζοι ζήτησαν από το βασιλιά
εκατοντάδες χρώματα, όλες τις αποχρώσεις,
και κάθε πρωί πήγαιναν εκεί όπου
φυλάττονταν όλες οι βαφές και τις παίρνανε όλες.
Οι Έλληνες δεν παίρνανε κανένα χρώμα.
"Δεν είναι μέρος της δουλειάς μας."
                                                                   Πήγαν στο δωμάτιο τους
και άρχισαν να καθαρίζουν και να γυαλίζουν τους τοίχους. Όλη την ημέρα
κάθε μέρα έκαναν τους τοίχους τόσο αγνούς και καθαρούς

σαν τον ανοικτό ουρανό.

                                               Υπάρχει ένας δρόμος που οδηγεί από όλα τα χρώματα

στην αχρωματοσύνη. Γνώριζε ότι η μεγαλοπρεπής ποικιλία

των σύννεφων και του καιρού προέρχεται

από την απόλυτη απλότητα του ήλιου και της σελήνης.

Οι Κινέζοι τελειώσανε, και ήταν τόσο χαρούμενοι.
Ηχούν τα τύμπανα με την χαρά της ολοκλήρωσης.
Ο βασιλιάς εισήλθε στο δωμάτιο,
έκπληκτος από τα υπέροχα χρώματα και λεπτομέρειες.

Οι Έλληνες τότε τραβήξανε την κουρτίνα που χώριζε τα δωμάτια.
Οι κινέζικες μορφές και εικόνες έλαμψαν αντανακλώντας
στους καθαρούς ελληνικούς τοίχους. Ζούσανε εκεί,
ακόμα πιο όμορφα, και πάντα
μεταβαλλόμενες στο φως. 

Η ελληνική τέχνη είναι ο τρόπος των Σούφι. 
Δεν μελετούν βιβλία φιλοσοφικού περιεχομένου.

Κάνουν την αγάπη τους όλο και πιο καθαρή
Ούτε ελλείψεις, ούτε θυμός. Με τέτοια αγνότητα
δέχονται και αντανακλούν τις εικόνες κάθε λεπτό,
από εδώ, από τα αστέρια, από το κενό.

Τις λαμβάνουν μέσα τους
σαν να τις έβλεπαν
με την φωτισμένη καθαρότητα
με την οποία αυτές τους βλέπουν.

 

Φύση

Ralph Waldo Emerson (1803-1882)

Ι.

Οι χειμώνες ξέρουν

Εύκολα να ρίχνουν το χιόνι,

Και η αδίδακτη Άνοιξη είναι σοφή

Σε ηράνθεμα και ανεμώνες.

Η φύση, μισώντας τέχνη και φροντίδες

Παρεμποδίζει και φέρνει σε αμηχανία εγκεφάλους που συλλογίζονται·

Ατύχημα και Έκπληξη

Είναι οι κόρες των ματιών της·

Αλλά στοργικά αγαπά τον φτωχό,

Και, από θαυμασμό γι' αυτήν

Γκρεμίζει τον θορυβώδη διεκδικητή.

Γιατί η Φύση ακούει στο ρόδο,

Και δίνει προσοχή μέσα από τη στεφάνη της μουριάς,

Να βοηθήσει τους φίλους της, να πληγώσει τους εχθρούς της,

Και σαν σοφός Θεός κρίνει σωστά.

Ωστόσο προέχει η αγάπη της
Προς τις ψυχές που ποτέ δεν πέφτουν,
Προς τους χωρικούς που ζουν ευτυχισμένα,
Και τα καταφέρνουν καλά επειδή το επιθυμούν
Που περπατούν σε άγνωστους δρόμους
Και πραγματοποιούν κατορθώματα πριν γίνουν γνωστοί.

ΙΙ.
Είναι παιχνιδιάρα και καλή,
Αλλά με ευμετάβλητη διάθεση,
Χωρίς θλιβερή επανάληψη κάθε τόσο,
Θα είναι όλα τα πράγματα για όλους τους ανθρώπους.
Αυτή που είναι τόσο γριά, αλλά σε καμιά περίπτωση αδύναμη,
Διοχετεύει τη δύναμη της στους ανθρώπους,
Χαρούμενα και πολλαπλά χωρίς κώλυμα,
Τους φτιάχνει και τους πλάθει όπως είναι,
Και αυτό που αυτοί ονομάζουν τρόπο της πόλης
Δεν είναι τρόπος τους, αλλά δικός της,
Και αυτό που λένε ότι φτιάξανε σήμερα,
Το μάθανε από τις βελανιδιές και τα έλατα.
Γεννά ανθρώπους σαν φρέσκες μολόχες,
Ήρωες και κόρες, σάρκα εκ της σαρκός της·
Εμπλουτίζει το νερό της και το σιτάρι της
Με γεύσεις τις οποίες βρίσκει κατάλληλες,
Και τους δίνει κάτι να πιουν και να φάνε·
Και έχοντας έτσι άρτο και ανάπτυξη,
Της κάνουν προσφορές, όχι ακούσιες.
Ότι είναι περισσότερο δικό τους, δεν το κατέχουν,
Αλλά είναι δανεισμένο από άτομα σιδήρου και πέτρας,
Και στα περίφημα έργα Τέχνης τους
Η κυρίαρχη πινελιά είναι πάλι δικιά της.

 

 Nature

I.

Winters know

Easily to shed the snow,

And the untaught Spring is wise

In cowslips and anemones.

Nature, hating art and pains,

Baulks and baffles plotting brains;

Casualty and Surprise

Are the apples of her eyes;

But she dearly loves the poor,

And, by marvel of her own,

Strikes the loud pretender down.

For Nature listens in the rose,

And hearkens in the berry's bell,

To help her friends, to plague her foes,

And like wise God she judges well.

Yet doth much her love excel

To the souls that never fell,

To swains that live in happiness,

And do well because they please,

Who walk in ways that are unfamed,

And feats achieve before they're named.

II.

She is gamesome and good,

But of mutable mood,--

No dreary repeater now and again,

She will be all things to all men.

She who is old, but nowise feeble,

Pours her power into the people,

Merry and manifold without bar,

Makes and moulds them what they are,

And what they call their city way

Is not their way, but hers,

And what they say they made to-day,

They learned of the oaks and firs.

She spawneth men as mallows fresh,

Hero and maiden, flesh of her flesh;

She drugs her water and her wheat

With the flavours she finds meet,

And gives them what to drink and eat;

And having thus their bread and growth,

They do her bidding, nothing loath.

What's most theirs is not their own,

But borrowed in atoms from iron and stone,

And in their vaunted works of Art

The master-stroke is still her part.

Ένα βιβλίο

Emily Elizabeth Dickinson (1830 – 1886)

Δεν υπάρχει φρεγάτα σαν ένα βιβλίο

Να μας πάει χώρες μακριά,

Ούτε ίππος ταχύς σαν μια σελίδα

Καλπάζουσας ποίησης.

Αυτό το πέρασμα μπορεί να το διασχίσει και ο φτωχότερος

Χωρίς την τυραννία διοδίων·

Πόσο λιτή είναι η άμαξα

Που μεταφέρει μια ανθρώπινη ψυχή!

 Α Book

There is no frigate like a book
To take us lands away,
Nor any coursers like a page
Of prancing poetry.
This traverse may the poorest take
Without oppress of toll;
How frugal is the chariot
That bears a human soul!

Ο Δωδεκάλογος του Γύφτου (απόσπασμα από H' Προφητικός )

 Κωστής Παλαμάς (1859-1943)

Μες τις παινεμένες χώρες, Χώρα
παινεμένη, θα 'ρθει κι η ώρα,
και θα πέσεις, κι από σέν' απάνου η Φήμη
το στερνό το σάλπισμά της θα σαλπίσει
σε βοριά κι ανατολή, νοτιά και δύση.
Πάει το ψήλος σου, το χτίσμα σου συντρίμι.
Θα 'ρθει κι η ώρα εσένα ήταν ο δρόμος
σε βοριά κι ανατολή, νοτιά και δύση,
σαν το δρόμο του ήλιου γέρνεις όμως
το πρωί για σε δε θα γυρίσει.
Και θα σβήσεις καθώς σβήνουνε λιβάδια
από μάισσες φυτρωμένα με γητειές

πιο αλαφρά του περασμού σου τα σημάδια
κι από τις δροσοσταλαματιές
θα σε κλαιν' τα κλαψοπούλια στ' αχνά βράδια
και στα μνήματα οι κλωνόγυρτες ιτιές.
...................................................
Και θα φύγεις κι απ' το σάπιο το κορμί,
ω Ψυχή παραδαρμένη από το κρίμα,
και δε θά' βρει το κορμί μια σπιθαμή
μες στη γη για να την κάμει μνήμα,
κι άθαφτο θα μείνει το ψοφίμι,
να το φάνε τα σκυλιά και τα ερπετά,
κι ο Καιρός μέσα στους γύρους του τη μνήμη
κάποιου σκέλεθρου πανάθλιου θα βαστά.
Όσο να σε λυπηθεί της αγάπης ο Θεός,
και να ξημερώσει μιαν αυγή,
και να σε καλέσει ο λυτρωμός,
ω Ψυχή παραδαρμένη από το κρίμα!
Και θ' ακούσεις τη φωνή του λυτρωτή,
θα γθυθείς της αμαρτίας το ντύμα,
και ξανά κυβερνημένη κι αλαφρή,
θα σαλέψεις σαν τη χλόη, σαν το πουλί,
σαν το κόρφο το γυναικείο,
σαν το κύμα,
και μην έχοντας πιο κάτου άλλο σκαλί
να κατρακυλήσεις πιο βαθιά
στου Κακού τη σκάλα,
για τ' ανέβασμα ξανά που σε καλεί
θα αιστανθείς να σου φυτρώσουν, ω χαρά!
Τα φτερά, τα φτερά τα πρωτινά σου τα μεγάλα!

Πηγή

Όλος ο Δωδεκάλογος για κατέβασμα εδώ.

Ο Μέγας Υμνωδός της Ζωής

 J. Krishnamurti (1895-1986)


Στις όχθες κάποιου ποταμού που αργοκυλούσε,

Υπήρχε ένα χωριό γεμάτο ανθρώπους , μα από ζωή αδειανό.

Ω, τι θλιβερό.

Είχε πολλούς ναούς ψηλούς, με εικόνες σκαλιστές,

Θεοί πλασμένοι απ' τον ανθρώπινο νου,

Περήφανοι ιερείς με απαλές φωνές, στους ψαλμούς δυνατές,

Σοβαροί ομιλητές φιλοσοφίας , κάτω από δέντρων σκιές δροσερές

Κραυγές από βάρη, ο φόβος της θλίψης

Περίπλοκοι κανόνες θρησκευτικοί

Ηθική για τους άλλους φτιαγμένη,

Ο ισχυρός συντηρείται από τον φτωχό. 

Ο κουρελής και ο ντυμένος περπατούσαν στο ίδιο στενό δρομάκι,

Όλοι σε σύγκρουση μεταξύ τους,

Οι Θεοί τους, οι νόμοι και η αγάπη τους. 

Το χωριό ονομαζόταν ο κόσμος. 

Μια όμορφη μέρα, σε ένα σταυροδρόμι, 

κάποιος φώναξε δυνατά:

"Ακούστε με, άνθρωποι,

Υπάρχει διαφθορά και διαμάχη·

Το τραγούδι της ζωής σας είναι αισχρό.

Ο Μέγας Υμνωδός της Ζωής

Φτάνει σε αυτό το πανάρχαιο χωριό·

Αφουγκραστείτε την αρμονία του ύμνου του."

Το γιασεμί ανοίγει την καρδιά του στο σκοτάδι της νύχτας.

"Είμαι ο Μέγας Υμνωδός της Ζωής,

Υπέφερα για πολύ καιρό, και ξέρω. 

Κρατήστε αγνό τον ύμνο στην καρδιά σας, 

Απλός είναι ο δρόμος. 

Απαλλαγείτε από την πολυπλοκότητα των Θεών, των θρησκειών και των δογμάτων τους. 

Μην δεσμεύεται την ζωή σας με τελετουργίες, με την επιθυμία της άνεσης. 

Να είστε εσείς το φως στον εαυτό σας. Έτσι δεν θα ρίξετε ούτε μια σκιά στο πρόσωπο των άλλων. 

Η ζωή δεν μπορεί να κρατηθεί με δεσμά φόβου. 

Να είστε ελεύθεροι και τότε θα υπάρξει το θαύμα της τάξης.
Να αγαπάτε τη ζωή και τότε δεν υπάρχει μοναξιά.

Αχ, ακούστε τη φωνή της αγάπης μου. 

Υπέφερα για πολύ καιρό, και ξέρω. 

Είμαι ελεύθερος, αιώνια ευτυχισμένος·

Είμαι ο Μέγας Υμνωδός της Ζωής."

Αργά έρχεται η βροχή στην καμμένη γη.

Λίγοι άκουσαν και πολύ χαρήκαν.

Αφήνοντας στην άκρη όλα τα πράγματα

Ελευθέρωσαν την ζωή απ' όλα τα δεσμά. 

"Ναι", φώναξαν οι άνθρωποι,

"Αλλά πως θα συμφιλιώσουμε την ομορφιά των Θεών μας με τον ύμνο σου;

Με ποιο τρόπο να ταιριάξουμε τα λόγια σου στο ναό της δημιουργίας μας;

Είσαι ο φορέας της σύγχυσης, 

Δε θέλουμε κανένα σαν και του λόγου σου,

Λες πράγματα που δεν γνωρίζουμε, 

Αυτά που λες είναι λόγια του Διαβόλου, 

Μακριά, μακριά."

Ο Μέγας Υμνωδός της Ζωής πήρε το δρόμο του,

και οι άνθρωποι αγωνίστηκαν με το πρόβλημα της συμφιλίωσης.

ΤHE MASTER SINGER OF LIFE

On the banks of a soft running river
There was a village full with people but empty of life.
Oh, the sorrow of it!

Many were the tall temples with graven images,
Gods moulded after the thought of man,
Proud priests, soft of voice, loud in chants,
Grave talkers of philosophy, under the cool trees,
The cry of burden, the fear of sorrow,
Complicated laws of religion,
Morality made for others,
The strong maintained by the weak.
The naked and the clothed walked on the same narrow street,
All in strife one against another,
Their Gods, their laws and their love.

They called the village the world.

On a fair day, at the meeting of four roads,
A man cried,
"Listen, O people,
There is a corruption, and a strife;
The song of your life is impure.
The Master Singer of Life
Comes to this ancient village;
Hearken to the harmony of his song."

The jasmine opens its heart to the dark night.

"I am the Master Singer of Life,
I have suffered long, I know.
Keep pure the song in thy heart,
Simple is the way.
Be rid of the complexities of Gods, of religions and of beliefs therein.
Bind not thy life with rites, with the desire after comfort.
Be a lamp unto thyself. Thou shalt not then cast a shadow across the face of another.
Life cannot be held in the bondage of fear.
Be free, then there shall be the miracle of order.
Love life, then there shall be no loneliness.
Ah, listen to the voice of my love.
I have suffered long, I know.
I am free, eternally happy;
I am the Master Singer of Life."

Softly comes the rain on the burning land.

A few listened and greatly rejoiced.
Putting aside all things
They freed life of all bondage.
"Yea", cried the people,
"But how shall we reconcile the beauty of our Gods with thy song?
In what manner shall we fit thy sayings into the temple of our creation?
Thou art the bringer of confusion,
We shall have none of thee,
Thou sayest things that we know not,
What thou sayest is of the Devil,
Away, away."

The Master Singer of Life went on his way,
And the people struggled with the problem of reconciliation.

Μετάφραση: Ιπτάμενος Ολλανδός

Το αγγλικό κείμενο το βρήκα εδώ. 

Μια μελοποιημένη εκδοχή από τον Γ. Στεφανάκη εδώ.

F. Pessoa ( 1888-1935)

 

Ονειρεμένη ευχαρίστηση είναι ευχαρίστηση, αν και μέσα σ' ένα όνειρο.

Αυτό που υποθέτουμε για τους εαυτούς μας γινόμαστε,

                  Αν μ' ένα εστιασμένο μυαλό

                               Επιμένουμε στο να το πιστεύουμε.

Έτσι μην επικρίνετε τον τρόπο σκέψης μου

Σχετικά με τα πράγματα, τα όντα, και την μοίρα.

                                         Γιατί τον εαυτό μου τον δημιουργώ όσο

                       Δημιουργώ για τον εαυτό μου.

Έξω από εμένα, αδιάφορη για το τι εγώ σκέφτομαι,

Η μοίρα εκπληρώνεται. Αλλά εγώ εκπληρώνω τον εαυτό μου

       Μέσα στα στενά όρια

                                       Αυτού που μου έχει δοθεί ως δικό μου.

30 Ιανουαρίου 1927
Fernado Pessoa (Ρικάρντο Ρέις)

Dreamed pleasure is pleasure, albeit in a dream.

What we suppose of ourselves we become,

                                           If with a focused mind

                                                  We persist in believing it.

So do not censure my way of thinking

About things, beings, and fate.

                                    For myself I create as much

                                        As I create for myself.

Outside me, indifferent to what I think,

Fate is fulfilled. But I fulfill myself

                                            Within the small ambit

                                         Of what is given to me as mine.

30 January 1927

Fernado Pessoa (Ricardo Reis)

Όταν άκουσα τον σπουδαγμένο αστρονόμο

Walt Whitman (1819–1892).  Leaves of Grass.  1900.

Όταν άκουσα τον σπουδαγμένο αστρονόμο·
 Όταν οι αποδείξεις, τα νούμερα, διευθετήθηκαν σε στήλες μπροστά στα μάτια μου·
Όταν μου υποδείχθηκαν οι χάρτες και τα διαγράμματα, για να προσθέσω, να χωρίσω και να τα μετρήσω·
Όταν εγώ, καθισμένος, άκουσα τον αστρονόμο, που μιλούσε με πολύ χειροκρότημα στην αίθουσα διδασκαλίας,
Πόσο γρήγορα, ανεξήγητα, κουράστηκα και σιχάθηκα·
Ώσπου σηκώθηκα και ξεγλιστρώντας έξω, περιπλανήθηκα μόνος μου,
Στον μυστικιστικό υγρό αεράκι της νύχτας,  και κάθε τόσο
Κοιτούσα ψηλά σε πλήρη σιωπή τ' αστέρια. 




WHEN I heard the learn’d astronomer; 
 When the proofs, the figures, were ranged in columns before me; 

When I was shown the charts and the diagrams, to add, divide, and measure them; 

When I, sitting, heard the astronomer, where he lectured with much applause in the lecture-room, 

How soon, unaccountable, I became tired and sick; 

Till rising and gliding out, I wander’d off by myself, 

In the mystical moist night-air, and from time to time, 

Look’d up in perfect silence at the stars.

Τα Χρυσά Έπη των Πυθαγορείων

Είναι άγνωστο ποίος έγραψε τα Χρυσά Έπη. Σίγουρα είναι Πυθαγόρεια, αλλά δεν μπορούμε να δεχθούμε πως τα έγραψε ο ίδιος ο Πυθαγόρας, καθότι γνωρίζομε πως δεν άφησε κανένα γραπτό κείμενο. Απλά εντάσσονται στην παράδοση των Πυθαγορείων.

Αυτή τη θέση έχει κρατήσει ο Ιάμβλιχος, ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός, ο Ιεροκλής, ο Πρόκλος και ο Σιμπλίκιος.
Σύμφωνα με τον σχολιασμό του Ιεροκλέους, τα εν λόγω Έπη λέγονται "Χρυσά" για να επισημανθεί ότι “περιέχουν την τελειότατη στοιχείωση της φιλοσοφίας των Πυθαγορείων". Ο χρυσός, σύμφωνα πάντα με τον Ιεροκλή, είναι μέταλλο καθαρότατο, και ανώτερο από τα υπόλοιπα, διότι δεν οξειδώνεται, ενώ τα υπόλοιπα αλλοιώνονται, καθώς προσμειγνύονται με ξένα και γήινα συστατικά.
Το ποίημα αποτελείται από 71 στίχους και μπορεί να χωριστεί σε δύο ενότητες. Η πρώτη, 1 στίχος ως 49α στίχος, περιέχει απλές γνώμες και έχει χαρακτήρα προστακτικό. Η δεύτερη, 49β στίχος ως 71στίχος, περιέχει υποσχέσεις και υποδεικνύει τους έσχατους σκοπούς. Συνεπώς, σύμφωνα με τη δομή του ποιήματος, μπορούμε να πούμε ότι μας λέει πως, αν κάνουμε αυτό που μας προτρέπει στο πρώτο μέρος, τότε θα έχουμε τα πλεονεκτήματα που μας υπόσχεται στο δεύτερο.
Το βασικό θέμα των Χρυσών Εττών, είναι η βαθιά γνώση. Στην πρώτη ενότητα τίθεται σε επίπεδο ηθικό, ενώ στη δεύτερη σε επίπεδο μεταφυσικό. Όταν κάποιος κατορθώσει να αποκτήσει τη βαθιά γνώση, η ηθική και η μεταφυσική συνάπτονται μαζί και γίνονται ένα. Αυτός είναι ο καρπός της φιλοσοφίας. Κατά τη φάση αυτή, σύμφωνα με τους δύο τελευταίους στίχους, στίχος 70 και 71, των Χρυσών Επών, ο άνθρωπος, αφού εγκαταλείψει το σώμα του, μετέρχεται στον ελεύθερο αιθέρα, γίνεται αθάνατος, Θεός άμβροτος και δεν είναι πια θνητός.

01-04
Να τιμάς πρώτα τους αθάνατους θεούς - όπως διατάζει ο νόμος - και να σέβεσαι
τον όρκο σου. Ύστερα να τιμάς τους φωτεινούς ήρωες
και τους δαίμονες της γης, πράττοντας με νομιμοφροσύνη.
Και τους γονείς σου να τιμάς επίσης και τους συγγενείς σου.


05-09
Μεταξύ των άλλων, να κάνεις φίλο εκείνον που υπερέχει στην αρετή και είναι άριστος.
Υπάκουε, μάλιστα, στα μετρημένα λόγια του και στις ωφέλιμες πράξεις του,
και να μην εχθρεύεσαι τον φίλο σου εξαιτίας κάποιου μικρού σφάλματος
όσο μπορείς. Διότι η δύναμη δεν απέχει από την ανάγκη. Γνώριζε, λοιπόν, τα πιο
πάνω και εθίσου στο να ελέγχεις τα επόμενα:


10-14
Πρώτιστα το στομάχι, τον ύπνο, τις ακολασίες
και την οργή. Ποτέ να μην κάνεις αισχρή πράξη, ούτε με κάποιον άλλο
ούτε μοναχός σου προπαντός, να σέβεσαι τον εαυτό σου,
Ακόμη, να ασκείς τη δικαιοσύνη με λόγια και με έργα, και συνήθισε πάντοτε να
έχεις μαζί σου τον Λόγο.


15-19
Να γνωρίζεις ότι πρόκειται όλοι να πεθάνουν και ότι τα χρήματα που κάποτε
κερδίζονται, κάποτε χάνονται.
Οτιδήποτε όμως παθαίνουν οι θνητοί, εξαιτίας των Θεών, πρέπει να το
υποφέρεις όποια και αν είναι η μοίρα σου, να την αντέχεις και να μην αγανακτείς.
Και πρέπει να θεραπεύεις όσα μπορείς, λέγοντας πως,


20-24
η Μοίρα δεν δίνει στους αγαθούς πολλούς από τους πόνους.
Πολλά θα ακούσεις να λένε οι άνθρωποι: άλλα καλά, άλλα κακά
ούτε να εκπλήσσεσαι από αυτά, αλλά ούτε αλόγιστα να τα απορρίπτεις. Εάν δεν
λέγεται κάποιο ψεύδος, να ακούς με ηρεμία. Όσα μάλιστα θα σου πω, να τα
ακολουθείς απαρεγκλίτως:


25-29
Κανένας δεν πρέπει να σε πείσει - ούτε με λόγια ούτε με
Έργα - να πράξεις κάτι που δεν θα σε ωφελήσει.
Να σκέφτεσαι μάλιστα πριν να πράξεις, για να μην φανείς άφρων και γελοίος·
διότι είναι γνώρισμα του άφρονα το να λέει και να πράττει ανόητα πράγματα.
Και πρέπει να πράττεις μονάχα αυτά για τα οποία δεν θα μετανοήσεις εκ των υστέρων.


30-34
Μην κάνεις τίποτε το οποίο δεν γνωρίζεις, αλλά διδάξου όσα χρειάζεσαι μονάχα
έτσι θα περάσεις τη ζωή σου ευχάριστα.
Δεν πρέπει να παραμελείς τη σωματική σου υγεία και πρέπει να πίνεις, να
τρέφεσαι και να γυμνάζεται με μέτρο.
Λέγοντας μέτρο, εννοώ αυτό που δεν σε καταπονεί.


35-39
Εθίσου να έχεις καθαρή και άφθαρτη ζωή και απόφυγε να πράξεις όσα
προκαλούν φθόνο. Μην κάνεις άσκοπες δαπάνες, σαν κάποιος που αγνοεί
το καλό, αλλά ούτε να είσαι φιλάργυρος· το μέτρο είναι άριστο σε όλα.
Να πράττεις αυτό που δεν Θα σε βλάψει, και να σκέφτεσαι προτού να πράξεις.


40-44
Ποτέ μην αφήσεις τον ύπνο να βαρύνει τα μάτια σου, προτού σταθμίσεις
οτιδήποτε έπραξες εκείνη την ημέρα:
“Τι έχω παραβεί; Τι έπραξα; Τι δεν έκανα από αυτά που έπρεπε να κάνω;”
Ξεκινώντας από την αρχή, εξέτασέ τα όλα μέχρι τέλους και μετά
επίπληξε τον εαυτό σου για όσα κακά έπραξες και ευχαριστήσου με τα καλά.


45-49
Αυτά να προσπαθείς, αυτά να σκέφτεσαι, αυτά πρέπει να επιθυμείς με πάθος,
διότι αυτά θα σου δείξουν τα αχνάρια της θείας αρετής,
σίγουρα, μα τον παραδώσαντα στην ψυχή μας την τετρακτύν,
την πηγή της αιώνιας φύσης. Και τώρα επί το έργο,


50-54
αφού πρώτα προσευχηθείς εις τους θεούς για να το εκπληρώσουν.
Όταν γίνεις κύριος αυτών, θα γνωρίσεις τη σύσταση των αθάνατων Θεών και των
θνητών ανθρώπων, τον τρόπο με τον οποίο το κάθε πράγμα διεισδύει παντού
και το πώς παραμένει ένα και θα γνωρίσεις - όπως είναι δίκαιο - ότι η φύση είναι
παντού όμοια, ούτως ώστε να μην προσδοκείς ποτέ το απροσδόκητο, ούτε κάτι
να σου ξεφεύγει·


55-59
και θα γνωρίσεις πως οι ίδιοι οι άνθρωποι επέλεξαν τις συμφορές τους.
Αυτοί που δεν βλέπουν τα αγαθά - παρά το ότι είναι κοντά - δεν μπορούν ούτε να
τα ακούσουν. Λίγοι είναι όσοι γνωρίζουν τη λύτρωση από τα κακά και τέτοια είναι
η τύχη που βλάπτει τα φρένα των πολλών: μοιάζουν με κυλίνδρους, που
άγονται και φέρονται από τη μια στην άλλη, υπομένοντας άπειρες συμφορές,


60-64
διότι η Έριδα, μια ολέθρια σύμφυτη συνέπεια [της δικής τους στάσης], τους
έβλαψε εξαπίνης. Αυτήν δεν πρέπει να την προάγουν, αλλά σκόπιμα να την αποφεύγουν.
Δία, πατέρα, σίγουρα θα μας απάλλασσες όλους από πολλά κακά,
εάν έδειχνες σε όλους τι μορφής δαίμονα έχουμε μέσα μας.
Έχε όμως θάρρος· διότι οι θνητοί είναι θείο γένος και σε αυτούς η φύση προσφέρεται και
δείχνει όλα τα ιερά.


65-69
Εάν εσύ έχεις οποιανδήποτε συμμετοχή σε αυτό και γίνεις κυρίαρχος των όσων
σε προτρέπω - αφού εξαγνίσεις τη ψυχή σου - θα απαλλαγείς από αυτούς τους πόνους.
Κρατήσου μακριά από τις τροφές, όπως έχουμε πει στους Καθαρμούς και στην
Λύση της Ψυχής, κρίνοντας και εξετάζοντας τα πάντα.
Θέσε ως ηνίοχο, πάνω από όλα, την άριστη γνώμη.


70-71
Όταν, λοιπόν, εγκαταλείψεις το σώμα και μετέλθεις στον ελεύθερο Αιθέρα,
θα γίνεις αθάνατος - θεός άμβροτος - και όχι πια θνητός.


Μετάφραση: Αλέξιος Α. Πέτρου
Εκδόσεις: ΖΗΤΡΟΣ


Πηγή 

ΠΡΩΤΑΠΡΙΛΙΑ

Ξυλογραφία του Γεωργίου Σουρή από το περιοδικό Το Άστυ του 1888

 Γ. Σουρής (1853-1919)

Εχθές ημέρα Πρωταπριλιάς,

εσυλλογίσθη κι ο βασιλιάς

να παραιτήσει το τόσο γλέντι,

τους περιπάτους και το ραχάτι,

σπαθί να βάλει κι αυτός λεβέντη,

και στων εχθρών του να μπει το μάτι.

Εχθές ημέρα Πρωταπριλιάς,

κι ο δεύτερός μας ο βασιλιάς,

ο σιρ Τρικούπης με τα φωκόλα

εσκέφθη μία δουλειά χρυσή,

οι νέοι φόροι να βγουν απ’ όλα,

κι απ’ τον καπνό μας κι απ’ το κρασί.

Εχθές που ήταν Πρωταπριλιά,

αποφασίσαν κι οι Τραπεζίτες,

να μη φτωχαίνουν τον κόσμο πλια,

και ούτε να ’χουν κρυφούς μεσίτες·

κι απ’ τα καλά των και τους παράδες

να πάρουν μέρος κι οι φουκαράδες.

Εχθές που ήταν Πρωταπριλιά,

αποφασίσαν κι οι λωποδύτες

να πιάσουν άλλη καλή δουλειά,

κι έτσι να γίνουν χρηστοί πολίτες·

κι ο Κοσσονάκος να ησυχάζει,

και στο Δελτίο να μη τους βάζει.

Εχθές που ήταν Πρωταπριλιά,

κι η εταιρεία του Γκαζ ακόμη

εσυλλογίσθη πως πρέπει πλια

να πλημμυρίσουν με φως οι δρόμοι·

και όταν φέγγει λαμπρό φεγγάρι

να μην αφήνει σβηστό φανάρι.

Εχθές που ήταν Πρωταπριλιά,

εσκέφθη κι όλη η Ρωμιοσύνη

να φασκελώσει την τεμπελιά

και προκομμένη κι αυτή να γίνει·

να λείψει τόση κλεψιά και ψέμα

και τη σημαία να βάψει μ’ αίμα.

Δημοσιεύτηκε στο πρώτο τεύχος του Ρωμηού, της έμμετρης εφημερίδας που έβγαζε ο Σουρής, στις 2 Απριλίου 1883 (αν και δεν υπάρχει ημερομηνία στην προμετωπίδα). Η κριτική στην «αδράνεια» του βασιλιά Γεωργίου Α’, τα παράπονα για τους φόρους και οι αναφορές στο ευρωπαϊκό φέρσιμο του Τρικούπη θα είναι κοινός τόπος στις σελίδες του Ρωμηού. Κοσσονάκος ήταν ο αρχηγός της αστυνομίας.

Εκσυγχρόνισα την ορθογραφία στα σημερινά.

Πηγή

Ποιητική

Μανώλης Αναγνωστάκης (1925-2005) 

- Προδίδετε πάλι την Ποίηση , θα μου πεις , 

Την ιερότερη εκδήλωση του Ανθρώπου 

Τη χρησιμοποιείται πάλι ως μέσον , 

υποζύγιον Των σκοτεινών επιδιώξεών σας 

Εν πλήρει γνώσει της ζημιάς που προκαλείται 

Με το παραδειγμά σας στους νεωτέρους . 

- Το τι δ ε ν πρόδωσες ε σ ύ να μου πεις 

Εσύ κι οι ομοιοί σου , χρόνια και χρόνια , 

Ενα προς ένα τα υπάρχοντά σας ξεπουλώντας 

Στις διεθνείς αγορές και τα λαικά παζάρια 

Και μείνατε χωρίς μάτια για να βλέπετε , 

χωρίς αφτιά Ν' ακούτε , με σφραγισμένα στόματα και δε μι- 

λάτε . Για ποια ανθρώπινα ιερά μας εγκαλείτε ; 

Ξέρω: κηρύγματα και ρητορείες πάλι , θα πεις . 

΄Ε ναι λοιπόν ! Κηρύγματα και ρητορείες . 

Σαν π ρ ό κ ε ς πρέπει να καρφώνονται οι λέξεις 

Να μην τις παίρνει ο άνεμος . 

Πηγή

Η Ποίηση

Πίνακας της Νατάσσας Ματράγκα

με τίτλο: "Ρωγμή στην Ηλιοφάνεια" (2004)

Σπρωγμένη ως τα Έσχατα Όρια

δεν είχε άλλη δικαιολογία να Εξαντλήσει

ή θα ανακάλυπτε επιτέλους τον Αυθεντικό διχασμό της Αλήθειας

ή θα επινοούσε τα έντεχνα κρόσσια στην Ισχύ της Νοσταλγίας…

 

Έρχεται ακριβώς όταν την Θεωρούν Ακίνδυνη ή Νεκρή

Καθολικά Σκληρή και Όμορφη η Ποίηση

για να σκάψει τον Πανάρχαιο Λάκκο του Θανάτου

στους Εχθρούς των Χελιδονιών

Του ζωγράφου - ποιητή Αλέξανδρου Αλιέα. Περισσότερες πληροφορίες εδώ και εδώ. 

Με τον ίδιο τρόπο

F. Pessoa ( 1888-1935)

 Με τον ίδιο τρόπο που πλένουμε το κορμί μας, 

θα έπρεπε να πλένουμε και το πεπρωμένο μας, 

να αλλάζουμε ζωή, όπως αλλάζουμε ρούχα – όχι για λόγους επιβίωσης, 

όπως κάνουμε όταν τρώμε ή κοιμόμαστε, 

μα με εκείνο το σεβασμό που έχουμε σαν τρίτοι απέναντι στον εαυτό μας.  

Πηγή