Παρασκευή 3 Δεκεμβρίου 2010

ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ

 Roald Dahl (1916-1990)


 ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ

Το πιο σημαντικό πράγμα που έχουμε μάθει
Όσο αναφορά τα παιδιά,
Είναι ποτέ, ΠΟΤΕ, ΠΟΤΕ να μην τα αφήνετε
Κοντά στη συσκευή της τηλεόρασης --
Ή ακόμα καλύτερα, απλά μην εγκαταστείσετε
Καθόλου το ηλίθιο αυτό πράγμα.
Σχεδόν σε όλα τα σπίτια που έχουμε βρεθεί
Τα έχουμε δει να χάσκουν με το στόμα ανοιχτό μπροστά στην οθόνη.
 Να κρέμονται και να σουλατσάρουν γύρω της
Και να ατενίζουν μέχρι να τους βγουν τα μάτια.
(Την περασμένη εβδομάδα στο σπίτι κάποιου είδαμε
Μια δωδεκάδα μάτια στο πάτωμα.)
Κάθονται και ατενίζουν, ατενίζουν και καθονται
Μέχρι να υπνωτιστούν από αυτήν,
Μέχρι να είναι απολύτως μεθυσμένα
Με όλα αυτά τα φρικαλέα σκουπίδια που σοκάρουν.
Ω ναι, το ξέρουμε ότι τα κρατά ήρεμα
Και δεν σκαρφαλώνουν στου παραθύρου το περβάζι,
Δεν παλεύουν ή χτυπάνε,
Σε αφήνουν ελεύθερο να μαγειρέψεις το φαγητό
Και να πλύνεις τα πιάτα στο νεροχύτη --
Αλλά σταμάτησες ποτέ να σκεφτείς,
Να αναρωτηθείς τι ακριβώς
Κάνει αυτό στο αγαπημένο σου βλαστάρι;
ΣΑΠΊΖΕΙ ΤΗΝ ΛΟΓΙΚΉ ΣΤΟ ΜΥΑΛΌ!
ΣΚΟΤΏΝΕΙ ΤΗ ΦΑΝΤΑΣΊΑ!
ΠΝΊΓΕΙ ΚΑΙ ΓΕΜΊΖΕΙ ΤΟ ΚΕΦΆΛΙ!
ΑΠΟΒΛΑΚΏΝΕΙ ΚΑΙ ΤΥΦΛΏΝΕΙ ΤΟ ΠΑΙΔΊ
ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΊ ΠΙΑ ΝΑ ΚΑΤΑΝΟΉΣΕΙ
ΜΙΑ ΦΑΝΤΑΣΊΑ, ΜΙΑ ΝΕΡΑΪΔΟΧΏΡΑ!
Ο ΕΓΚΈΦΑΛΟΣ ΤΟΥ ΓΊΝΕΤΑΙ ΣΑΝ ΜΑΛΑΚΌ ΤΥΡΊ!
ΟΙ ΔΥΝΆΜΕΙΣ ΤΗΣ ΣΚΈΨΗΣ ΤΟΥ ΣΚΟΥΡΙΆΖΟΥΝ ΚΑΙ ΠΑΓΏΝΟΥΝ!
ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΣΚΕΦΤΕΊ - ΜΌΝΟ ΝΑ ΔΕΙ!
"Εντάξει!" θα φωνάξεις. "Εντάξει!" θα πεις,
"Αλλά αν του πάρουμε την τηλεόραση,
Τι πρέπει να κάνουμε για να ψυχαγωγήσουμε
Το αγαπημένο μας παιδί; Παρακαλώ εξήγησε!"
Θα σου απαντήσουμε ρωτώντας σε,
"Τι συνήθιζαν να κάνουν παλιότερα τα αγαπημένα;
Πως συνήθιζαν να κρατάν τους εαυτούς τους ικανοποιημένους
Πριν εφευρεθεί αυτό το τέρας;"
Έχεις ξεχάσει; Δεν γνωρίζεις;
Θα το πούμε πολύ δυνατά και αργά:
ΣΥΝΉΘΙΖΑΝ ... ΝΑ ... ΔΙΑΒΆΖΟΥΝ! ΔΙΆΒΑΖΑΝ και ΔΙΆΒΑΖΑΝ
ΚΑΙ ΔΙΆΒΑΖΑΝ και ΔΙΆΒΑΖΑΝ και μετά
ΔΙΆΒΑΖΑΝ κι άλλο. Τον Μεγάλο Scott! Έκπληξη!
Η μισή ζωή τους ήταν να διαβάζουν βιβλία!
Τα ράφια των δωματίων τους είχαν βιβλία εν αφθονία!
Τα βιβλία στοιβάζονταν στο πάτωμα των δωματίων τους!
Και στην κρεβατοκάμαρα, δίπλα στο κρεβάτι,
Άλλα βιβλία περίμεναν να διαβαστούν!
Τόσο θαυμαστές, τέλειες, φανταστικές ιστορίες
Για δράκους, γύφτισσες, βασίλισσες και φάλαινες
Και νησιά με θησαυρούς, και μακρινές παραλίες
Όπου λαθρέμποροι κωπηλατούσαν σιγανά,
Και πειρατές φορούσαν μοβ βράκες,
Και πλοία που αρμένιζαν και ελέφαντες, 
Και κανίβαλοι έσκυβαν στην κατσαρόλα,
Ανακατεύοντας κάτι που άχνιζε.
(Μυρίζει τόσο ωραία, τι μπορεί να είναι;
Παναγιά μου, είναι η Πηνελόπη.)
...
Ω, βιβλία, τι βιβλία ξέρανε,
αυτά τα παιδιά που ζούσαν τόσο παλιά!
Λοιπόν παρακαλώ, παρακαλούμε, ικετεύουμε, προσευχόμαστε,
Πετάξτε την τηλεόραση,
Και στη θέση της μπορείτε να βάλετε
Μια όμορφη βιβλιοθήκη στον τοίχο.
Μετά γεμίστε τα ράφια με πολλά βιβλία,
Αγνοώντας την βρώμικη εμφάνιση,
Τις φωνές και τα ξεφωνητά, τα δαγκώματα και τις κλωτσιές,
Και τα παιδιά που σε χτυπάνε με ραβδιά-
Μην φοβάστε, επειδή σας υποσχόμαστε
Ότι, σε μία με δύο εβδομάδες
Που δεν θα έχουν κάτι άλλο να κάνουν,
Θα αρχίσουν να νιώθουν την ανάγκη
να έχουν κάτι να διαβάσουν.
Και μόλις αρχίσουν - πω, πω!
Θα βλέπεις  την ευτυχία να αυξάνεται σιγά-σιγά
Και να γεμίζει τις καρδιές τους. Θα αναπτυχθούν τόσο έντονα
Που θα απορούν τι έβρισκαν και έβλεπαν
Σ' αυτήν την γελοία μηχανή,
Αυτή την εμετική, ανατριχιαστική,  ακάθαρτη
Αποκρουστική οθόνη τηλεόρασης!
Και αργότερα, κάθε ένα παιδί
Θα σας αγαπάει περισσότερο για αυτό που κάνατε.



TELEVISION

The most important thing we've learned,
So far as children are concerned,
Is never, NEVER, NEVER let
Them near your television set --
Or better still, just don't install
The idiotic thing at all.
In almost every house we've been,
We've watched them gaping at the screen.
They loll and slop and lounge about,
And stare until their eyes pop out.
(Last week in someone's place we saw
A dozen eyeballs on the floor.)
They sit and stare and stare and sit
Until they're hypnotised by it,
Until they're absolutely drunk
With all that shocking ghastly junk.
Oh yes, we know it keeps them still,
They don't climb out the window sill,
They never fight or kick or punch,
They leave you free to cook the lunch
And wash the dishes in the sink --
But did you ever stop to think,
To wonder just exactly what
This does to your beloved tot?
IT ROTS THE SENSE IN THE HEAD!
IT KILLS IMAGINATION DEAD!
IT CLOGS AND CLUTTERS UP THE MIND!
IT MAKES A CHILD SO DULL AND BLIND
HE CAN NO LONGER UNDERSTAND
A FANTASY, A FAIRYLAND!
HIS BRAIN BECOMES AS SOFT AS CHEESE!
HIS POWERS OF THINKING RUST AND FREEZE!
HE CANNOT THINK -- HE ONLY SEES!
'All right!' you'll cry. 'All right!' you'll say,
'But if we take the set away,
What shall we do to entertain
Our darling children? Please explain!'
We'll answer this by asking you,
'What used the darling ones to do?
'How used they keep themselves contented
Before this monster was invented?'
Have you forgotten? Don't you know?
We'll say it very loud and slow:
THEY ... USED ... TO ... READ! They'd READ and READ,
AND READ and READ, and then proceed
To READ some more. Great Scott! Gadzooks!
One half their lives was reading books!
The nursery shelves held books galore!
Books cluttered up the nursery floor!
And in the bedroom, by the bed,
More books were waiting to be read!
Such wondrous, fine, fantastic tales
Of dragons, gypsies, queens, and whales
And treasure isles, and distant shores
Where smugglers rowed with muffled oars,
And pirates wearing purple pants,
And sailing ships and elephants,
And cannibals crouching 'round the pot,
Stirring away at something hot.
(It smells so good, what can it be?
Good gracious, it's Penelope.)
The younger ones had Beatrix Potter
With Mr. Tod, the dirty rotter,
And Squirrel Nutkin, Pigling Bland,
And Mrs. Tiggy-Winkle and-
Just How The Camel Got His Hump,
And How the Monkey Lost His Rump,
And Mr. Toad, and bless my soul,
There's Mr. Rate and Mr. Mole-
Oh, books, what books they used to know,
Those children living long ago!
So please, oh please, we beg, we pray,
Go throw your TV set away,
And in its place you can install
A lovely bookshelf on the wall.
Then fill the shelves with lots of books,
Ignoring all the dirty looks,
The screams and yells, the bites and kicks,
And children hitting you with sticks-
Fear not, because we promise you
That, in about a week or two
Of having nothing else to do,
They'll now begin to feel the need
Of having something to read.
And once they start -- oh boy, oh boy!
You watch the slowly growing joy
That fills their hearts. They'll grow so keen
They'll wonder what they'd ever seen
In that ridiculous machine,
That nauseating, foul, unclean,
Repulsive television screen!
And later, each and every kid
Will love you more for what you did.

8 σχόλια:

  1. Πολύ ωραίο.. Πρώτη φορά το διαβάζω εδώ, ευχαριστώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Καλημέρα Roadartist,
    Πραγματικά, ένα όμορφο, απλό ποίημα από έναν συγγραφέα που έγραψε σενάρια για την τηλεόραση...
    Αποτέλεσε το έναυσμα για την ανάρτηση στο Τροφή.

    Εγώ ευχαριστώ για την επίσκεψη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. ιπτάμενε, στ' αλήθεια τρόμαξα με την αλήθεια του κειμένου, που όλοι γνωρίζουμε μα βολευόμαστε! το παραδέχομαι πως κι εγώ χρησιμοποιώ αυτό το τέρας για το σκοπό που περιγράφει το κείμενο, κάποιες φορές, όχι πολλές μα τι πω, ντρέπομαι που το κάνω! ένα μεγάλο ευχαριστώ για τις τόσο ουσιαστικές σου αναρτήσεις, καλό σου βράδυ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Εγώ Silena μου ντρέπομαι που μπαίνω σε σπίτια και ενώ βλέπω τα μάτια να κατρακυλάν στο πάτωμα φοβάμαι να μιλήσω μήπως και προσβάλλω. Μόνο στο βαφτισιμιό μου και κατ' ιδίαν έχω μιλήσει αλλά βλέπεις είμαι μακρυά και η επιρροή είναι πολύ μικρή :(
    Πάντως όλοι για το σκοπό που περιγράφει το κείμενο "ευλογούν" την τηλεόραση ενώ γνωρίζουν όπως πολύ ειλικρινά παραδέχεσαι.

    Καλό βράδυ και ευχαριστώ που με κάνεις και κοκκινίζω :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Καλησπέρα, πρώτη φορά και για μένα η ανάγνωση αυτού του καθ΄όλα εκπληκτικού κειμένου.

    Πάντα έχω να μάθω κάτι!

    Καλή εβδομάδα
    :-)

    υ.γ. Βρήκα στο youtube ένα υπέροχο video των "οιωνών της αθωότητας" του W. BLAKE, με το όνομα αυτού που το ανέβασε ως ollandosiptamenos και σκέφθηκε ότι είσαι εσύ. Το έχω στην ανάρτησή μου, αν σου ανήκει, ενημέρωσέ με να βάλω το λινκ σου. Είναι πραγματικά εξαιρετικό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Καλησπέρα Βάσσια και καλή εβδομάδα,

    κάποιος που προσπάθησε να μου μάθει κιθάρα και έφαγε τα μούτρα του :)) μου είχε πει ότι αν θέλεις να μάθεις κιθάρα πρέπει να καταλάβεις ότι πάντα υπάρχει κάτι καινούργιο να μάθεις!

    Επίσης μια διόρθωση: Δεν είναι κείμενο αλλά ποίημα απλά η "στεγνή" μετάφρασή μου το μετέτρεψε σε κείμενο :))

    ΥΓ. Ναι το βίντεο το ανέβασα εγώ αλλά μουσική και εικόνες είναι "κλεμμένα". Τις πηγές θα τις βρεις σε αυτήν την ανάρτηση από το Τροφή: http://sobaresapopseis.blogspot.com/2010/04/william-blake.html

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Θέλει δύναμη για να νικήσουμε το τέρας.. Συμφωνώ με όσα λέει - απόλυτα.. Θα ήθελα να σου το 'κλέψω', να σου πω την αλήθεια..
    Μα πιο πολύ θα ήθελα να το κάνω πράξη στα παιδιά μου..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Καλημέρα Γιώργο,

    Δεν ξέρω αν θέλει πολύ δύναμη, αυτό που ξέρω είναι ότι αν τα καταφέρεις τα παιδιά σου θα σ' ευγνωμωνούν μια μέρα.
    Το ποίημα μπορείς να το κάνεις ότι θέλεις, αλλά νομίζω ότι ήδη έχεις βρει την πιο σωστή χρήση του ;-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Εγγραφή μέσω email

Enter your email address:

Εγγραφή μέσω reader

Blog Widget by LinkWithin